ไม่ต้องติดโปรแกรมแพงก็ปลอดภัยได้ หากรู้จักป้องกันอย่างถูกวิธี
ทำความเข้าใจก่อน: ไวรัส & มัลแวร์คืออะไร?
| ประเภท | ความหมาย |
|---|
| ไวรัส (Virus) | โปรแกรมอันตรายที่แพร่กระจายตัวเองโดยแฝงมากับไฟล์อื่น |
| มัลแวร์ (Malware) | รวมทุกอย่างที่เป็นซอฟต์แวร์อันตราย เช่น Spyware, Ransomware, Trojan |
| Ransomware | ล็อกไฟล์เราไว้ แล้วเรียกค่าไถ่ |
| Spyware | แอบเก็บข้อมูลส่วนตัว เช่น รหัสผ่าน |
| Worm | แพร่กระจายผ่านเครือข่ายโดยไม่ต้องพึ่งผู้ใช้ |
| Trojan | ปลอมตัวเป็นไฟล์ดี แต่แฝงสิ่งไม่ดีไว้ |
1. ใช้ Antivirus / Antimalware ที่น่าเชื่อถือ
| โปรแกรมฟรีที่แนะนำ | จุดเด่น |
|---|
| Windows Defender | ดีมากใน Windows 10/11 ไม่ต้องติดตั้งเพิ่ม |
| Malwarebytes (Free) | ตรวจจับมัลแวร์เฉียบคม เน้นทำความสะอาด |
| Bitdefender (Free) | เบาเครื่อง ใช้งานง่าย |
| Kaspersky Security Cloud (Free) | ได้รับการจัดอันดับด้านความปลอดภัยสูง |
2. อัปเดต Windows และซอฟต์แวร์สม่ำเสมอ
- การอัปเดต = ปิดช่องโหว่ที่แฮกเกอร์ใช้โจมตี
- Windows, เบราว์เซอร์, PDF reader, Zoom ฯลฯ ควรเปิด Auto-update
- ใช้ซอฟต์แวร์จากแหล่งทางการเท่านั้น เช่น ninite.com
3. หลีกเลี่ยงการดาวน์โหลดจากเว็บเถื่อน
- งดโหลดโปรแกรมจากเว็บแจก crack/serial
- งดติดตั้ง
.exe หรือ .apk จากแหล่งที่ไม่รู้จัก
- ใช้ virustotal.com เพื่อตรวจสอบไฟล์ก่อนเปิด
4. ป้องกันอีเมลฟิชชิง (Phishing)
| ข้อสังเกต | วิธีรับมือ |
|---|
| ชื่อผู้ส่งผิด | อย่าคลิกลิงก์ |
| อีเมลเร่งให้ทำทันที | ตรวจสอบก่อน ติดต่อต้นทาง |
| ลิงก์ปลอมคล้ายธนาคาร | วางเมาส์ดู URL ก่อนคลิก |
ไฟล์แนบ .zip, .docm | หลีกเลี่ยงหากไม่รู้จักผู้ส่ง |
5. สำรองข้อมูล (Backup) อย่างสม่ำเสมอ
- ใช้ External Hard Drive, Cloud Drive (Google Drive, OneDrive)
- สำรองไฟล์อย่างน้อย เดือนละครั้ง
- แยกฮาร์ดดิสก์ที่ Backup ออกหลังใช้งาน (ป้องกัน Ransomware เข้าถึง)
6. ใช้รหัสผ่านอย่างปลอดภัย
| เทคนิค | แนะนำ |
|---|
| อย่าใช้รหัสผ่านซ้ำกันทุกเว็บ | ใช้ Password Manager เช่น Bitwarden |
| ใช้ 2FA (Two-Factor Auth) | เพิ่มชั้นความปลอดภัยอีกระดับ |
| หลีกเลี่ยงคำง่ายๆ เช่น “123456” | ใช้รหัสผ่านผสม ตัวใหญ่-เล็ก-เลข-สัญลักษณ์ |
7. หลีกเลี่ยง USB Flash Drive แปลกหน้า
- ห้ามเสียบ USB ที่เจอบนพื้น / ได้มาฟรีโดยไม่รู้ที่มา
- หากจำเป็น ให้เปิดโหมด “ไม่รันอัตโนมัติ (disable autorun)”
- สแกนด้วย Antivirus ทันทีที่เสียบ
8. ตรวจสอบพฤติกรรมเครื่อง
| อาการ | อาจเป็นสัญญาณว่า… |
|---|
| คอมช้าลงผิดปกติ | โดนไวรัสใช้ทรัพยากร |
| เบราว์เซอร์เปิดเว็บแปลกๆ เอง | โดน Hijacker |
| ไฟล์หาย/ถูกเข้ารหัส | Ransomware |
| ใช้ CPU หรือ RAM สูงผิดปกติ | มี process แอบทำงาน |
9. ใช้เบราว์เซอร์ปลอดภัย และติดตั้ง Extension เสริม
| Extension | ประโยชน์ |
|---|
| uBlock Origin | บล็อกโฆษณา/มัลแวร์ |
| HTTPS Everywhere (เลิกพัฒนาแล้ว แต่แนวคิดดี) | ใช้เว็บผ่าน HTTPS |
| Privacy Badger | บล็อกตัวติดตามข้อมูล |
| NoScript (Advanced) | บล็อก JS อัตโนมัติ (สำหรับผู้มีประสบการณ์) |
10. ใช้ Linux (ถ้าพร้อมเปลี่ยน)
- หากคุณเป็นนักพัฒนา หรือต้องการระบบที่ปลอดภัยสูง
- Linux เช่น Ubuntu, Fedora, Pop!_OS แทบไม่มีไวรัส
- เหมาะกับคนที่ไม่เล่นเกม Windows / ใช้งานโปรแกรมเฉพาะ
สรุป 10 เทคนิคป้องกันไวรัสและมัลแวร์
| ข้อ | เทคนิค |
|---|
| 1 | ติดตั้ง Antivirus + อัปเดตสม่ำเสมอ |
| 2 | อัปเดต Windows / โปรแกรมทุกตัว |
| 3 | หลีกเลี่ยงดาวน์โหลด crack |
| 4 | ตรวจสอบอีเมลลวงอย่างรอบคอบ |
| 5 | Backup ข้อมูลสม่ำเสมอ |
| 6 | ใช้รหัสผ่านแบบมี 2FA |
| 7 | หลีกเลี่ยง USB ไม่รู้ที่มา |
| 8 | สังเกตพฤติกรรมผิดปกติของเครื่อง |
| 9 | ใช้เบราว์เซอร์ + Extension ป้องกัน |
| 10 | เปลี่ยนมาใช้ Linux (ถ้าถนัด) |
