✅ JCI กับการออกแบบโรงพยาบาล

ความเชื่อมโยงระหว่างมาตรฐานคุณภาพกับสถาปัตยกรรมเพื่อการรักษา

JCI (Joint Commission International) คือมาตรฐานระดับสากลที่เน้นการยกระดับคุณภาพและความปลอดภัยของบริการทางการแพทย์ในโรงพยาบาลทั่วโลก แม้มาตรฐาน JCI จะไม่กำหนด “แบบแปลนทางสถาปัตยกรรม” โดยตรง แต่กลับส่งผลกระทบโดยตรงต่อ “แนวทางการออกแบบ” ในทุกขั้นตอนตั้งแต่แนวคิดไปจนถึงการใช้งานจริง


🎯 จุดเน้นหลักของ JCI ที่ส่งผลต่อการออกแบบ

1. ความปลอดภัยและระบบอพยพ

  • การออกแบบต้องรับประกันความปลอดภัยของผู้ป่วย บุคลากร และผู้มาเยือน
  • รวมถึงต้องมีระบบไฟฟ้าสำรอง ทางหนีไฟ และระบบอพยพฉุกเฉินที่ชัดเจน (JCI, 2018)

2. การควบคุมการติดเชื้อ

  • JCI กำหนดให้มีการแยกเส้นทางสกปรก/สะอาด พื้นผิวที่ทำความสะอาดง่าย การติดตั้งจุดล้างมือในพื้นที่สำคัญ และระบบ HVAC ที่ควบคุมแรงดันและการไหลเวียนอากาศ (JCI, 2022)

3. สภาพแวดล้อมที่มุ่งเน้นผู้ป่วย

  • พื้นที่ต้องออกแบบให้เอื้อต่อความเป็นส่วนตัว ความสะดวก และศักดิ์ศรีของผู้ป่วย รวมถึงการจัดพื้นที่สำหรับครอบครัว เช่น ห้องรอ พื้นที่เฝ้าไข้ (JCI, 2017)

4. การสนับสนุนกระบวนการทำงานของบุคลากร

  • ห้องทำงาน ห้องพัก ห้องประชุม และพื้นที่ฝึกอบรม ต้องออกแบบให้เหมาะสมกับการทำงานและการเรียนรู้ของบุคลากรทุกฝ่าย (JCI, 2022)

5. แผนฉุกเฉินและความพร้อมรับมือ

  • อาคารต้องรองรับสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่น แผ่นดินไหว ไฟไหม้ น้ำท่วม หรือไฟฟ้าดับ ด้วยระบบสำรองและแผนบริหารความต่อเนื่อง (JCI, 2018)

📐 การออกแบบที่ตอบสนองต่อมาตรฐาน JCI

ขั้นตอนบทบาทของ JCI ในกระบวนการออกแบบ
วางแผนเบื้องต้นใช้ JCI เป็นแนวทางในการวางผังแม่บทและการวิเคราะห์ความเสี่ยง
ออกแบบสถาปัตย์ใช้ JCI เป็นเกณฑ์ในการกำหนดพื้นที่ผู้ป่วย/บุคลากร/ความสะอาด
ก่อสร้าง/ปรับปรุงตรวจสอบการจัดการฝุ่น เสียง และความปลอดภัยระหว่างการทำงาน
การเปิดใช้งานและบำรุงรักษาระบบตรวจสอบ บำรุงรักษา และการประเมินซ้ำเพื่อให้สอดคล้องอย่างต่อเนื่อง

⚖️ เปรียบเทียบ JCI กับการออกแบบโรงพยาบาล

ด้านที่เปรียบเทียบมาตรฐาน JCIการออกแบบโรงพยาบาล
ลักษณะมุ่งผลลัพธ์ (performance-based)มุ่งรูปแบบ (form-based)
ขอบเขตความปลอดภัย คุณภาพ การควบคุมการติดเชื้อการจัดพื้นที่ สถาปัตยกรรม วัสดุ ระบบอาคาร
บทบาททางกฎหมายใช้สำหรับการรับรองมาตรฐาน (accreditation)สอดคล้องกับกฎหมายท้องถิ่นและข้อบังคับการก่อสร้าง
ความสัมพันธ์กับการออกแบบเป็นกรอบการกำหนดความต้องการเป็นเครื่องมือในการตอบสนองต่อความต้องการเหล่านั้น

📝 สรุป

“JCI ไม่ได้บอกคุณต้องออกแบบอย่างไร แต่บอกว่า ‘ผลลัพธ์’ ของการออกแบบนั้นต้องตอบสนองต่อคุณภาพและความปลอดภัยระดับสูงสุด”

การนำ JCI มาปรับใช้ตั้งแต่ขั้นตอนการวางแผน การออกแบบ การก่อสร้าง ไปจนถึงการใช้งานจริง จะทำให้โรงพยาบาลสามารถยกระดับจาก “สถานพยาบาลทั่วไป” สู่ “องค์กรการแพทย์ที่เน้นคุณภาพ ความปลอดภัย และมนุษยธรรม” อย่างแท้จริง


📚 อ้างอิง (APA Style)

Joint Commission International. (2018). JCI Accreditation Standards for Hospitals (6th ed.). https://www.jointcommissioninternational.org/assets/3/7/JCI_Hosp_Standards_6th_STANDARDS_ONLY_14Jan2018.pdf

Joint Commission International. (2022). Planning, Design, and Construction of Health Care Facilities (5th ed.). https://store.jointcommissioninternational.org/planning-design-and-construction-of-health-care-facilities-5th-edition/

Joint Commission Resources. (2017). Environment of Care: JCI Hospital Accreditation Standards. https://www.tsrt.or.th/a/wp-content/uploads/2019/05/1-Chamaree-EXT-STD-JCI-10-1-July-2017-1.pdf

Joint Commission International. (2023). Facility Management and Safety: Construction and Safe Health Design. https://www.jointcommissioninternational.org/what-we-offer/advisory-services/facility-management-and-safety/construction-management-and-safe-health-design/