คำสั่งใน Linux Terminal ที่น่าสนใจและใช้บ่อย: สำหรับผู้ใช้ทั่วไปและนักพัฒนา
สำหรับผู้ที่เริ่มต้นใช้ Linux หรือแม้แต่ผู้ใช้งานระดับกลาง การทำงานผ่าน Terminal เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้คุณควบคุมระบบได้อย่างยืดหยุ่นและรวดเร็ว ในบทความนี้เราจะรวบรวม คำสั่งที่ใช้บ่อย และ น่าสนใจ พร้อมตัวอย่างและคำอธิบาย ซึ่งครอบคลุมทั้งการจัดการไฟล์ ระบบ แพ็คเกจ และการใช้งานเครือข่าย
1. คำสั่งจัดการไฟล์และโฟลเดอร์
ls – แสดงรายการไฟล์และโฟลเดอร์
ls -lah
-l= แสดงรายละเอียด-a= แสดงไฟล์ที่ซ่อนอยู่-h= แสดงขนาดไฟล์แบบ human readable
cd – เปลี่ยนไดเรกทอรี
cd /home/username/Documents
- ใช้
cd ..เพื่อกลับขึ้นไปไดเรกทอรีก่อนหน้า
mkdir – สร้างโฟลเดอร์ใหม่
mkdir project123
rm – ลบไฟล์หรือโฟลเดอร์
rm filename.txt
rm -r foldername
-r= ลบโฟลเดอร์และเนื้อหาทั้งหมด
cp – คัดลอกไฟล์หรือโฟลเดอร์
cp file.txt /backup/
cp -r project123 /home/user/projects/
mv – ย้ายหรือเปลี่ยนชื่อไฟล์
mv oldname.txt newname.txt
mv report.pdf /home/user/Documents/
2. คำสั่งค้นหาและจัดการข้อความ
find – ค้นหาไฟล์ตามเงื่อนไข
find . -name "*.pdf"
grep – ค้นหาข้อความในไฟล์
grep "error" /var/log/syslog
- ใช้กับ
-rเพื่อลงลึกหลายโฟลเดอร์
cat – แสดงเนื้อหาไฟล์
cat file.txt
less และ more – เปิดดูไฟล์ทีละหน้า
less largefile.log
3. คำสั่งจัดการสิทธิ์และเจ้าของไฟล์
chmod – เปลี่ยน permission
chmod +x script.sh
- ให้สิทธิ์ execute กับไฟล์
chown – เปลี่ยนเจ้าของไฟล์
sudo chown user:user file.txt
4. คำสั่งระบบและการติดตามสถานะ
top / htop – ดูการใช้ทรัพยากร
top
htopมีหน้าตาสวยกว่า ต้องติดตั้งเพิ่ม (sudo apt install htop)
df – ตรวจสอบพื้นที่ดิสก์
df -h
du – ตรวจสอบขนาดโฟลเดอร์
du -sh *
ps – ตรวจสอบ process ที่กำลังรัน
ps aux | grep firefox
5. คำสั่งเกี่ยวกับแพ็คเกจ
สำหรับ Debian/Ubuntu
sudo apt update
sudo apt upgrade
sudo apt install package-name
sudo apt remove package-name
สำหรับ Fedora
sudo dnf install package-name
sudo dnf update
สำหรับ Arch Linux
sudo pacman -S package-name
sudo pacman -Syu
6. คำสั่งเกี่ยวกับเครือข่าย
ping – ตรวจสอบการเชื่อมต่อ
ping google.com
curl – เรียกข้อมูลจาก URL
curl https://example.com
wget – ดาวน์โหลดไฟล์
wget https://example.com/file.zip
ifconfig หรือ ip a – ดู IP address
ip a
7. คำสั่งเกี่ยวกับการบีบอัดไฟล์
tar – บีบอัด/แตกไฟล์ .tar, .gz, .tgz
tar -czvf backup.tar.gz foldername/
tar -xzvf backup.tar.gz
8. คำสั่งอื่นๆ ที่ควรรู้
alias – ตั้งชื่อย่อให้คำสั่ง
alias ll='ls -lah'
history – ดูประวัติคำสั่ง
history
clear – ล้างหน้าจอ
clear
สรุป
คำสั่ง Linux เหล่านี้เป็นพื้นฐานที่สำคัญ และเมื่อใช้งานบ่อย ๆ จะช่วยเพิ่มความเร็วในการทำงานได้อย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นการดูแลระบบ เขียนสคริปต์อัตโนมัติ หรือแม้แต่การจัดการไฟล์ขั้นสูง ผู้ใช้งานสามารถต่อยอดด้วยคำสั่งขั้นสูง เช่น awk, sed, cron, rsync ฯลฯ ได้