แนวทางการออกแบบแผนก ICU: องค์ประกอบสำคัญและแนวปฏิบัติ
หอผู้ป่วยหนักที่ดี เริ่มจากการออกแบบที่คิดถึงทั้งผู้ป่วย บุคลากร และอนาคตของการรักษา
หอผู้ป่วยหนัก (ICU) คือหัวใจของระบบการรักษาพยาบาลในโรงพยาบาล
การออกแบบ ICU ที่ดีจึงไม่ใช่แค่การวางเตียงให้ครบหรือมีอุปกรณ์ทันสมัย แต่ต้องใส่ใจต่อความปลอดภัย การควบคุมการติดเชื้อ และสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการฟื้นตัวของผู้ป่วยและการทำงานของบุคลากร
1. ออกแบบห้องผู้ป่วยโดยคำนึงถึงผู้ใช้เป็นศูนย์กลาง
- ห้องผู้ป่วยเดี่ยว (Single-patient room) ช่วยควบคุมการติดเชื้อและให้ความเป็นส่วนตัวสูงสุด
- ผังห้องที่เปิดโล่งและมีเส้นสายตาที่ชัดเจน (high visibility) ช่วยให้บุคลากรสังเกตผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- การออกแบบให้มีแสงธรรมชาติเข้าถึง ช่วยส่งเสริมสุขภาวะและการฟื้นตัวของผู้ป่วย
(SCCM, 2024; Medical Projects, n.d.; PubMed, 2024)
2. การจัดสรรพื้นที่และการใช้งาน
- ต้องมีพื้นที่ว่างรอบเตียงเพียงพอสำหรับอุปกรณ์ช่วยชีวิต การเคลื่อนย้าย และการเข้าถึงฉุกเฉิน
- พื้นที่ต้องรองรับการใช้งานเครื่องมือแพทย์ และทำความสะอาดได้ง่าย
- ผังห้องที่สามารถปรับเปลี่ยนได้ รองรับจำนวนผู้ป่วยเพิ่มในกรณีฉุกเฉินหรือโรคระบาด
(Medical Projects, n.d.; SCCM, 2024; PubMed, 2024)
3. การควบคุมการติดเชื้อ
- มีการแบ่งโซนชัดเจนระหว่างโซนสะอาด โซนปลอดเชื้อ และโซนปนเปื้อน
- มีจุดล้างมือและอ่างล้างมือใกล้พื้นที่ผู้ป่วยทุกเตียง
- ใช้วัสดุที่ทำความสะอาดง่าย ไม่สะสมเชื้อโรค
- ห้องจัดเตรียมยาและเวชภัณฑ์ต้องแยกออกจากพื้นที่การรักษา
(IJRC, 2024; Jed-S3, 2021; Medical Projects, n.d.)
4. พื้นที่สนับสนุนบุคลากร
- มีห้องพักผ่อน ห้องสงบ และพื้นที่ฟื้นฟูจิตใจให้บุคลากร ช่วยลดความเหนื่อยล้าและภาวะหมดไฟ
- ผังการเดินทางแยกทางสำหรับอุปกรณ์สะอาดและอุปกรณ์สกปรก ลดความเสี่ยงต่อการแพร่เชื้อ
(SCCM, 2024; Medical Projects, n.d.)
5. เทคโนโลยีและอุปกรณ์
- พื้นที่ผู้ป่วยต้องสามารถรองรับอุปกรณ์ทางการแพทย์ขั้นสูง และ workstations แบบเคลื่อนที่
- อุปกรณ์ฉุกเฉินต้องอยู่ใกล้มือและเข้าถึงได้ง่ายทุกเวลา
(SCCM, 2024; Medical Projects, n.d.)
6. ความปลอดภัยและความสะดวกสบาย
- การออกแบบให้มีระบบดูดซับเสียง ช่วยลดเสียงรบกวนที่มีผลต่อการพักฟื้นของผู้ป่วย
- ต้องคำนึงถึงหลักการยศาสตร์ (ergonomics) ทั้งในพื้นที่ทำงานและบริเวณผู้ป่วย
- พื้นที่สำคัญต้องควบคุมการเข้าถึงอย่างเข้มงวด
(SCCM, 2024; Medical Projects, n.d.)
ตารางสรุป
| องค์ประกอบการออกแบบ | จุดประสงค์/ประโยชน์ |
|---|---|
| ห้องเดี่ยว | ควบคุมการติดเชื้อ ความเป็นส่วนตัว |
| เส้นสายตาชัดเจน | เฝ้าดูผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ |
| แสงธรรมชาติ | ส่งเสริมการฟื้นตัวของผู้ป่วย |
| พื้นที่รอบเตียง | รองรับการใช้อุปกรณ์และการเคลื่อนไหวอย่างปลอดภัย |
| มาตรการควบคุมการติดเชื้อ | ลดโอกาสการติดเชื้อภายในโรงพยาบาล |
| พื้นที่สนับสนุนบุคลากร | ลดภาวะหมดไฟและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน |
| ผังที่ยืดหยุ่น | รองรับภาวะฉุกเฉินและการเปลี่ยนแปลงในอนาคต |
| ระบบดูดซับเสียง | ลดเสียงรบกวน ช่วยให้ผู้ป่วยพักผ่อนได้ดีขึ้น |
สรุป
การออกแบบห้อง ICU ที่ดี คือการวางระบบที่รองรับความปลอดภัยของผู้ป่วย ความพร้อมของทีมแพทย์ และการฟื้นตัวของมนุษย์อย่างรอบด้าน
ICU ที่ออกแบบมาอย่างดี = พื้นที่แห่งความหวังในการรักษาชีวิต
รายการอ้างอิง (References – APA Style)
Medical Projects. (n.d.). Basic intensive care unit design guidelines. Retrieved from https://medicprojects.com/basic-intensive-care-unit-design-guidelines/
PubMed. (2024). Society of Critical Care Medicine 2024 guidelines on adult ICU. Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39982130/
SCCM. (2024). Guideline on adult ICU design 2024. Retrieved from https://www.sccm.org/clinical-resources/guidelines/guidelines/guideline-on-adult-icu-design-2024
Usher Institute. (n.d.). Optimal ICU design: How to build a new ICU – The good, the bad [PDF]. Retrieved from https://usher.ed.ac.uk/sites/default/files/atoms/files/how_to_build_a_new_icu_phil_hopkins.pdf
Deranged Physiology. (n.d.). ICU design and organisation. Retrieved from https://derangedphysiology.com/main/required-reading/structure-and-process/Chapter-311/icu-design-and-organisation
Jed-S3. (2021). Infection prevention & control guidelines for adult in intensive care units (ICUs) [PDF]. Retrieved from https://jed-s3.bluvalt.com/psj1-ifn-s3-ifn01/files/03/Guidelines/Infection-Prevention-Control-Guidelines-for-Adult-in-Intensive-Care-Units-ICUs-2021.pdf
IJRC. (2024). Infection control in intensive care units. Retrieved from https://www.ijrc.in/abstractArticleContentBrowse/IJRC/31090/JPJ/fullText
ใส่ความเห็น
คุณต้องเข้าสู่ระบบ เพื่อจะพิมพ์ความเห็น