ระบบก๊าซทางการแพทย์ในโรงพยาบาล

แนวทางการออกแบบระบบก๊าซทางการแพทย์ในโรงพยาบาล (Medical Gas System Design for Hospitals)

ระบบก๊าซทางการแพทย์ในโรงพยาบาลถือเป็นโครงสร้างพื้นฐานที่มีความสำคัญยิ่ง เพราะส่งผลโดยตรงต่อความปลอดภัยและคุณภาพการดูแลผู้ป่วย ระบบนี้ต้องมีความแม่นยำ ปลอดภัย และมีความต่อเนื่องในการให้บริการโดยไม่มีการหยุดชะงัก

1. ความปลอดภัยและการป้องกันอันตราย (Safety and Patient Protection)

ระบบต้องสามารถจ่ายก๊าซที่สำคัญ ได้แก่ ออกซิเจน อากาศทางการแพทย์ ไนตรัสออกไซด์ สูญญากาศ และระบบกำจัดก๊าซดมยาสลบ ได้อย่างปลอดภัยและต่อเนื่องตามแรงดันที่กำหนด (Medi+Products, 2023; NHS England, 2021)
ทุกจุดเชื่อมต่อและอุปกรณ์ต้องแยกประเภทตามชนิดก๊าซอย่างชัดเจน และมีมาตรการป้องกันการเสียบผิดประเภท เช่น ใช้หัวต่อแบบเฉพาะชนิด (non-interchangeable connectors)

2. องค์ประกอบของระบบ (System Components)

แหล่งต้นทาง: อาจเป็นถังบรรจุขนาดใหญ่ ถังแรงดัน หรือเครื่องผลิตก๊าซในสถานพยาบาล
ระบบท่อ: ท่อที่ใช้ต้องทนต่อการกัดกร่อน มีการทำสีแยกชนิดก๊าซ และติดฉลากอย่างชัดเจน
วาล์วและสัญญาณเตือน: ควรมีวาล์วควบคุมเป็นโซน (zone valves) พร้อมระบบสัญญาณเตือนกรณีความดันผิดปกติหรือแหล่งจ่ายมีปัญหา
จุดจ่ายก๊าซ (Terminal units): ติดตั้งที่เตียงผู้ป่วย ใช้หัวต่อเฉพาะพร้อมระบบป้องกันการไหลย้อนกลับ
อุปกรณ์เสริม: เครื่องควบคุมอัตราการไหล ตัวลดแรงดัน และระบบดูดกำจัดก๊าซดมยา

3. หลักการออกแบบ (Design Principles)

การประเมินความต้องการ: ต้องพิจารณาจำนวนห้อง อัตราการใช้งาน และเผื่อการขยายในอนาคต
ความดันใช้งาน:
- ก๊าซส่วนใหญ่ใช้ที่ความดัน 50–55 psi (3.4–3.8 บาร์)
- ไนโตรเจนต้องการความดัน 160–185 psi (11–12.7 บาร์)
- สูญญากาศต้องอยู่ในช่วง 15–19 นิ้วปรอท (Hg)
ระบบสำรอง (Redundancy): ใช้ปั๊มคู่ (duplex system) และแหล่งจ่ายสำรอง พร้อมระบบไฟฟ้าสำรองเฉพาะสำหรับส่วนวิกฤต

4. มาตรฐานความปลอดภัยและการบำรุงรักษา (Installation and Maintenance)

ระบบนี้ต้องติดตั้งและตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญที่ได้รับการรับรอง และเป็นไปตามมาตรฐาน เช่น NFPA 99, HTM 02-01, ISO 7396-1
ต้องมีการตรวจสอบและบำรุงรักษาเป็นระยะ เพื่อรับประกันความพร้อมของระบบตลอด 24 ชั่วโมง

ตารางสรุป

ประเด็น	รายละเอียดสำคัญ
ความปลอดภัย	หัวต่อเฉพาะชนิด สีเฉพาะชนิด ป้องกันการเชื่อมต่อผิดประเภท
องค์ประกอบ	แหล่งต้นทาง ท่อ วาล์ว สัญญาณเตือน จุดจ่าย อุปกรณ์เสริม
ความดัน/การไหล	ออกซิเจน 50–55 psi, ไนโตรเจน 160–185 psi, สูญญากาศ 15–19 นิ้วปรอท
ระบบสำรอง	ปั๊มคู่ แหล่งจ่ายสำรอง ระบบไฟฉุกเฉิน
การติดตั้งและมาตรฐาน	ผู้เชี่ยวชาญที่ได้รับการรับรอง มาตรฐาน NFPA, HTM, ISO

สรุป:

ระบบก๊าซทางการแพทย์ในโรงพยาบาลต้องได้รับการออกแบบโดยเน้นความปลอดภัย ความถูกต้อง และการให้บริการที่ต่อเนื่องทุกสถานการณ์ โดยใช้เทคโนโลยีเฉพาะทางและปฏิบัติตามมาตรฐานระดับสากล เพื่อรองรับภารกิจในการดูแลผู้ป่วยอย่างมีประสิทธิภาพ

อ้างอิง (รูปแบบ APA)

Medi+Products. (2023). Medical gas system design. Retrieved from https://www.mediproducts.net/blog/healthcare-design/medical-gas-system-design
NHS England. (2021). HTM 02-01: Medical gas pipeline systems. Retrieved from https://www.england.nhs.uk
Amcaremed Technology. (2023). How to build a safe medical gas system?. Retrieved from https://amcaremed.com
Eter Medical. (2023). General principles about medical gas pipeline system (MGPS). Retrieved from https://www.eter-medical.com
OpenTextBC. (2022). Medical gas systems. Retrieved from https://opentextbc.ca
Amico Apps. (2022). Medical gas design guide. Retrieved from https://amico-apps.com